راز قانون جذب
رسول حسن زاده
واژگان کلیدی: راز ، ، آرزو ، ،
مقدمه
امروزه کمتر کسی است که نام تئوری راز
[1] که از آن به نام قانون جذب[2] یاد می شود را نشنیده باشد. فرضیه ای که با یک هیاهوی بسیار به عنوان یک منجی ، آمده است تا انسان له شده درچرخ مدرنیسم را نجات دهد و به او ارمغان شادی ، آرامش ، شادی و غایت سعادت انسان اومانیستی یعنی ثروت بدهد.
قانونی که با مسلم گرفتن آن ، تأثیر به سزایی در فضای معنوی وعلمی ، فرهنگی جهان داشته تا جایی که در سال 2007 مجله نیویورک تایمز نویسنده کتاب راز را در لیست صد نفری که دنیا را تغییر داده اند، قرار داد.
کشور ما نیز از این جریان بی تأثیر نبوده و در مجامع فرهنگی و حتی مجامع علمی کشور سخنان زیادی پیرامون آن گفته می شود. و مروجین این تئوری، درصدد بومیسازی این فرضیه هستند و در موارد متعددی آیات و احادیث را مستمسک قرار داده و اصرار بر تطبیق صد درصدی این فرضیه با متون قرانی و روایی دارند.
راندا برن[3] استرالیایی نویسنده کتاب راز و کاگردان این فیلم در مقدمه کتاب انگیزه خویش برای خلق این اثر را منجی گری این کتاب در برابر بحران های روحی و نا امیدی در زندگی اش بیان می کند.
نویسنده کتاب پیشینه این قانون را چندین قرن بیان کرده و ادعا دارد که اکثر مردان بزرگ تاریخ مثل افلاطون ، انشتین ، سقراط ، فیثاغورث ، نیوتن ، ویکتورهوگو و ... از این قانون آگاه بوده و آن را به کار بسته اند و درحال حاظر نیز تعدادی از افراد موفق هستند که از این قانون استفاده کرده اند واز این جهت وی محتوای کتاب را گفتگو با بیست و چهار تن از این افراد که از آن ها تعبیر به افشاگران راز می کند و اغلب آنها در ایالت متحده زندگی می کنند قرار داده است .[4] چیستی قانون جذب
قانون جذب بیان می کند که هر چه که در ذهن باشد مشابه آن در خارج تحقق خواهد داشت . می توان گفت همان قانون جاذبه است ولی در حیطه ذهن آدمی. این قانون بیان قانون تشابه می باشد که شبیه ، شبیه خود را می آفریند. در قانون تشابه افکار و باورها و قدرت تجسم نقش اصلی را دارند. به همین علت جادوگران معتقد بودند که برای باروی و حاصل خیزی مزارع باید در کشتزارها اعمال جنسی و باروی انجام داد[5].
در قانون جذب نقش محوری در قدرت فکر و ذهن می باشد که با تصور خواسته ها ذهن مشابه خود را در خارج خلق خواهد کرد «هر چیز را در ذهنت مجسم کنی، آن را در دستهایت خواهی داشت»[6]
سادهترین ذهنیتی که میتوان از قانون جاذبه داشت ، این است که خودمان را به شکل یک آهن ربا فرض کنیم و میدانید که میتوانید چیزهای دیگر را میتوان با نیروی خودتان جذب کنید . نقش هر کسی به عنوان یک انسان ، پایبندی به افکارمان در مورد چیزهایی است که میخواهیم و باید در ذهنمان مشخص کنیم که چه چیزی میخواهیم و از این جا ما شروع به احضار یکی از بزرگترین قوانین کاینات میکنیم . این قانون جذب است . شما چیزی را که بیشتر به آن فکر میکنید جذب میکنید . این اصل را میتوان به صورت خلاصه در سه عبارت ساده بیان کرد : 1- افکار ، 2- تبدیل میشوند به ، 3- اجسام . به همین خاطر اگر یک فکر را بارها و بارها در ذهنتان بیاورید مثل خریدن ماشین آخرین مدل ، تاسیس یک شرکت ، پیدا کردن همسر دلخواهتان و .... آن موقع شما دارید آن فرکانس را به صورت پیوسته منتشر میکنید . بیشتر مردم به این فکر میکنند که چه چیزهایی را نمیخواهند و تعجب میکنند که چرا برایشان بارها و بار ها رخ می دهد .
در واقع قانون جاذبه هیچ اهمیتی نمیدهد که شما چه چیزی را خوب و چه چیزی را بد به ذهنتان میآورید . و این که شما آن چیر را میخواهید یا نمیخواهید . جاذبه به افکار شما پاسخ میدهد . بنابراین اگر شما یک جا نشستهاید و به کوهی از بدهکاریها نگاه میکنید ، و احساس بسیار بدی دارید ، این همان سیگنالی است که دارید به کاینات عرضه میدارید . و این چیزی است که بیشر بدست خواهید آورد در موقعی که در ذهنتان چیزی را نمیخواهید و در درونتان فریاد عقب راندن آن چیز را میزنید ، در واقع آن را عقب نمیرانید ! بلکه آن را به سمت خود میکشیدشما فکر آن چیزی را که نمیخواهید را فعال میکنید و حالا قانون جاذبه چیزهایی از همین قبیل را سر راه شما قرار میدهد ».
قانون جذب متولد شده از اندیشه اومانیستی[7] می باشد که هر چه هست انسان است و خواسته های فردی او. در واقع در اومانیسم نوعی انکار آشکار مبدأ هستی وجود دارد و می کوشد تا انسان را مالک الرقاب هستی و منشأ و غایت همه چیز معرفی کند.در تئوری راز مؤلفه های این اندیشه به وضوح روشن می باشد
یکی از مبانی و پشتوانه هایی که برای این تئوری ذکر کرده اند توسل به علوم جدید مثل فیزیک کوانتوم میباشد.
فیزیک کوانتوم می گوید همه عالم از اندیشه خلق شده[8] . ما واقعیت ها را خلق میکنیم ما ماشین تولید واقعیت ها هستیم بنابرین قابل توجیه است چیزی را که میبینیم توهمی بیش نیست بنابراین هیچ راهی برای بیرون آمدن از این توهم و دیدن آنچه واقعا در بیرون از ذهن ما وجود دارد نیست[9]
تأملی بر دستاوردهای قانون جذب
در کتاب راز غایتی که به این قانون داده می شود استفاده از آن برای تحول در زندگی ، کسب ثروت ، رسیدن به شادی ، آرامش ، ارتباط با کسانی که دوستشان داری ، درمان بیماری ها و رسیدن به خواسته ها و آرزوهایش ، موفقیت های تحصیلی به طور کلی می توان گفت دستاورد قانون جذب بنا به گفته افشاگران راز همان بهشت وعده داده شده می باشد یعنی هر آن چه را که اراده کنی در دستانت خواهی یافت ولی این بهشت ، در این دنیا برایشان ترسیم می شود." با قانون جذب همه چیز را می توانید جذب کنید اشخاص مشاغل موفقیت ثروت سلامتی شادی اتوموبیل [10]".
در این جا با اذعان به محاسن برخی از محاسن قانون جذب مثل امید ، نشاط و موفقیت تأمل کوتاهی در دستاوردهای به دست آمده از این قانون می کنیم.
1. تحول بخشی به زندگی
مهمترین ویژگی که افشاگران راز برای این قانون ذکر کرده اند تحول بخشی به زندگی شان می باشد ، اگر برد قانون جذب آن قدر باشد که بتواند زندگی را تحول بخشد پس چرا کسانی که از این قانون آگاه بوده اند فقط در یک بعد زندگی از آن استفاده کرده انددر حالی که با آگهی از این راز می توانستند هم ثروتمند باشند هم دارای آرامش باشند وتمامی موفقیت ها را برای خود کسب کنند. که در اینجا یکی از اساسی ترین ابهام های وارده براین قانون می باشد .
قانون راز اگر تحولی هم ایجاد کرده باشد گرفتن معنای زندگی و درک واقعی از زندگی فقط تلقین احساس زندگی می باشد . یعنی یک سبک زندگی مجازی است که حقیقت آن وجد ذهنی وتخیلی انسانی می باشد
2. درمان بیماری ها
در این کتاب با تأکید بر اینکه بر بدیها فکر نکن بیان می کند که اگر به بیماری فکر کنی بنا به گفته قانون جذب این بیماری به سوی تو جذب خواهد شد. در یک جواب نقضی می توان این چنین گفت: اولا باید تمامی پرستاران و پزشکان که هر روز با بیماران سر و کار دارند ، آن گاه آن ها هم بیمار می شدند ثانیا علاوه بر تأیید علم پزشکی روایات بر این مسأله اشاره دارند که برخی بیماریها درمان بیماری های دیگر است .امام علیّ علیه السلام در مان بیماری ها را نه تنها در آرزوها نمی داند بلکه بهترین دارو را ترک آرزوهای دراز بیان می کنند: أنفَعُ الدَّواءِ تَرکُ المُنى[11]
3. رسیدن به شادی
قانون راز با وعده ارمغان شادی انسان ها را از فکر کردن به ناراحتی ها و غم ها بر حذر می دارد
«قصد من از راز ارمغان شادی است[12] » قانون راز با بیان اینکه در دنیا فقط دو احساس وجود دارد احساس خوب و احساس بد و نباید احساس بد داشته باشی و همیشه باید احساس خوب احساس شادی داشته باشی . در جواب باید گفت همانطور که شادی نعمت الهی می باشد هموم هم نعمتی از جانب خداوند می باشد و هر دو برای سیر انسان لازم می باشد و از لحاظ روانشناختی هم اثبات شده که انسان دائما نمی تواند شادی داشته باشد.همانطور که نشاط و شادی در موفقیت ها نقش دارند. هموم و غم ها هم عامل حرکت می باشد« من کثر همومه علت همته[13]» هر کس همومش بیشتر باشد همتش عالی می گردد. متون دینی ، حرکت به سوی آخرت را در اندوه بر از دست دادن فرصت ها بر می شمارد و شادی بر فرصت سوزی را امری ناپسند بیان می کند عجبت لمن یضحک و الموت امامه
یکی ویژگی های حزن و اندوه اصلاح نفس آدمی می باشد« المومن یصبح حزینا و یمسی حزینا و لایصلحه الا ذالک [14]»
دیگر از ویژگیهای اندوه پاکسازی درون می باشد خداوند متعال در پاسخ به سؤال حضرت داود در باره طهارت دل فرمود: قَالَ إِلَهِی أَمَرْتَنِی أَنْ أُطَهِّرَ وَجْهِی وَ بَدَنِی وَ رِجْلِی بِالْمَاءِ فَبِمَا ذَا أُطَهِّرُ لَکَ قَلْبِی قَالَ بِالْهُمُومِ وَ الْغُمُومِ [15]
در متون دینی در باب شادی و نشاط روایات متعددی وارد شده و عوامل ایجاد شادی رابر شمرده و غیر از اندیشه عوامل دیگری چون صدقه دادن ، نیکی کردن ، عطر زدن و... را بر می شمرد که می توان این عوامل را تحت مدیریت احساسات بحث کرد.
4. جذب ثروت
تأکید بر ثروت وجذب ثروت در این کتاب و فیلم جای بسی تأمل دارد . فرستاده شدن چک های غیر منتظره[16] میلیونر شدن[17] ،و با تلقیناتی چون " خود را ببینید که در فراوانی زندگی می کنید"[18] به ثروت بیاندیشید[19] انسان ها را با خود همراه می سازد البته اگر بر خواستگاه این اندیشه دقت داشته باشیم لازمه اندیشه اومانیستی ماده گرایی و لذت طلبی می باشد .ومثل داستان لوبیای سحرآمیز اندیشه هایشان را با تخم طلا پر می کنند و در این راستا خدمتی بر شرکت های گلدکوئیستی نیز دارند چنانکه هر جا اسمی از این شرکت ها هست کتاب راز قبل از این شرکتها حضور داشته و خدمت شستشوی ذهنی را انجام می داد
در مورد اینکه ما تا چه حد میتوانیم به امور مادی دنیا و ثروت توجه کنیم و با چه هدفی به دنیا بنگریم نظر دین را با عبارتهای ذیل بیان میکنیم در دعای امام سجاد(ع) در طلب معیشت آمده است:
اَللّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ خَیْرَ مَعیشَةً اَتَقَوّی بِها عَلَی جَمیعِ حَوائِجی وَ اَتَوَصَّلُ بِها فی الْحَیاةِ اِلی اخِرَتی مِنْ غَیْرِ اَنْ تُتْرِفَنی فیها فَاَطْغی اَوْ تُقَصِّرَ بِها عَلَی فَاَشْقی وَ اَوْسِعْ عَلَی مِنْ حَلالِ رِزْقِکَ وَ اَفِضْ عَلَی مِنْ سَیْبِ فَضْلِکَ...
اَعْطِنی مِنْ ذلِکَ یا اِلهی غِنی عَنْ شِرارِ خَلْقِکَ وَ اَعُوذُ بِکَ یا اِلهی مِنْ شَرِّ الدُّنْیا وَ شَرِّ ما فیها، لا تَجْعَلِ الدُّنْیا عَلَی سِجْنَا وَ لا فَرْقَتَها عَلَی حُزْنَاً[20]
خداوندا من از تو بهترین زندگی را درخواست میکنم که به وسیله آن بر رفع تمام نیازهایم توانا گردم و به وسیله آن بتوانم در دنیا به (سعادت) آخرتم برسم، بدون آن که چندان در رفا افکنی مرا، که طغیان کنم یا آن را بر من سختگیری که شقی و (بدبخت) گردم و رزق حلالت را بر من وسیع گردان و از جریان فضل خویش بر من ببخش و از آن رزق حلال، بی نیازی از افراد بد را به من عطا فرما... و پنا میبرم به تو ای پروردگار من از شر دنیا و شر آنچه در آن است، دنیا را برای من چون زندان مگردان و دوری و جدائی از آن را مایه اندوهم قرار مده
ثروت دنیایی نه تنها موجب کمال انسان های الهی نیست بلکه خداوند متعال آن را ارزانی کفار میداند وَ لَوْ لا أَنْ یَکُونَ النَّاسُ أُمَّةً واحِدَةً لَجَعَلْنا لِمَنْ یَکْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُیُوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّةٍ وَ مَعارِجَ عَلَیْها یَظْهَرُونَ [21]
و در عوض این پرهیزکاری و زهد به انسان علم وهدایت خویش را می دهد
ومَن زَهِدَ فِی الدُّنیا وقَصَّرَ فیها أمَلَهُ أعطاهُ اللّه ُ عِلما مِن غَیرِ تَعَلُّمٍ وهُدىً بغَیرِ هِدایَةٍ[22]
استفاده از آرزو و تخیل ثروت بنابه فرموده روایات نه تنها انسان را ثروتمند نمی کند بلکه موجب فقر و ورشکستگی خواهد بود
الإمام علیّ علیه السلام :مَنِ استَعانَ بِالأَمانِیِّ أفلَسَ[23]
5. احساس بی نیازی
یکی از سخنان قابل تأمل در قانون جذب این است که " مهم نیست تو خوب و یا بد باشی و مهم نیست چیزی بخواهی که در ذات خود خوب باشد یا خوب نباشد بلکه مهم خواست و طلب توست" در اینجا دیگر چیزی به نام نظام ارزش اخلاقی مطرح نیست و اصل بر اساس خواسته و تمایلات فردی می باشد.
قانون جذب می گوید" احساس بی نیازی کن" . انسان اگر احساس بی نیازی کند هیچ وقت در پی برآورده کردن نیاز های خویش حرکت نمی کند المرء بهمته لا بقنیته[24] شخصیت و ارزش یک فرد به همت او می باشد نه به آن چه که به دست می آورد . قرآن کریم در مورد آنان که خود را از خدا بی نیاز می دانند می فرماید کَلاَّ إِنَّ الْإِنْسانَ لَیَطْغى أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى[25] انسان زمانی طغیان می کند که خودش را بی نیاز ببیند
خداوند بی نیازی را نه در احساس بلکه در رضایت خودش قرار به داده است امام هادى علیه السلام:الغِنى قِلَّةُ تَمنّیکَ ، وَالرِّضا بِما یَکفیکَ.[26]
بى نیازى و توانگرى ، در این است که تمنّایت اندک باشد و به آنچه تو را بسنده کند، خرسند باشى.
پیروی از لذت ها از دیگر دستاوردهای قانون جذب می باشد که در جای جای کتاب به آن اشاره دارد لیزا نیکولزدر این باره می گوید: وقتی از چیزهایی که لذت می برید پیروی می کنید ، در فضای شادی و نشاط دائم زندگی می کنید این گونه دریچه های تنعم و فراوانی عالم هستی را به روی خود باز می گردانید.[27]
6. بهشت موعود
یکی از شاخصه های اندیشه اومانیستی نفی معاد می باشد و اگر بهشتی باشد در همین دنیا خواهد بود«احساس خوشبختی از خود ساطع کنید و آن را به جهان هستی بدهید این گونه بهشت را روی زمین تجربه می کنید »[28] ویژگی بهشت این است که هرچه که اراده کنی در دستانت خواهی یافت افشاگران راز با القای این "مسأله کافی است فرمان دهی به کائنات" این اعتقاد را در ضمیر اشخاص نهادینه می کنند . یکی از آثار زیان بار این اعتقاد ایجاد توقع بیجا و در نتیجه اگر به خواسته خویش نرسید سرخورده خواهد شد. الإمام علیّ علیه السلام در این باره می فرمایند :مَن کَثُرَ مُناهُ قَلَّ رِضاهُ[29] هر کس آرزویش بیشتر باشد میزان رضایتمندی اش کمتر خواهد بود.
7. آرامش
یکی از ضروری ترین نیازهای فطری آدمی نیاز به آرامش می باشد .آرامشی که خدای متعال تأمین این نیاز را در انس با خویش قرار داده است . تمدن غرب به خاطر بریدن از خدا و کنار گذاشتن معنویت دچار فقدان آرامش روحی گردیده. و برای یافتن پاسخ به این نیاز فطری دچار تلاطم گردیده و با افزایش تلاش برای یافتن پاسخ در میان یافتههای مادی خویش همانند تشنهای بوده که در میان شورهزار به دنبال آب میگردد ولی آن چه به دست می آید چیزی جز سراب نمی باشد.
قانو جذب با تلقین احساس خوب داشتن به شدت انسان را از احساس بد داشتن نهی می کند و حتی اجازه فکر کردن در این مورد را نمی دهد . آرامشی که دستاورد قانون جذب است پاک کردن صورت مسأله می باشد. یکی از عوامل سلب آرامش نگرانی از گذشته و اعمال گذشته می باشد . قانون جذب با بیان اینکه «احساس گناه نکنید منفی است.» به جای اینکه سبب اضطراب یعنی احساس گناه را درمان کند آن را نادیده می انگارد و نقش تخدیری خود را ایفا می کند .
یکی دیگر از عوامل اضطراب و سلب آرامش نگرانی از آینده ونتیجه انتخاب های وی می باشد : «دانش راز به شما داده شده است اینکه با آن چه می کنید به خود شما مربوط است . هر آنچه برای خود انتخاب می کنید انتخاب درستی است»[30] در نگاه توحیدی خدا است که موجبات سعادت افراد و خیرها تنها خدا می داند ور انتخاب ها باید دید هدایت الهی برچه اساس می باشد وَ عَسى أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ عَسى أَنْ تُحِبُّوا شَیْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُمْ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُون[31]
قانون جذب با لذت پرستی می خواهد این نیاز فطری انسان را پاسخ دهد جزف کمبل در این باره می گوید: از آنچه به شما لذت می بخشد از آن پیروی کنید تا عالم هستی درها را به روی شما بگشاید[32]
انگیزه های استعمار ی و سلطه گری
یکی از شاخصه های معنویت های نوین اومانیستی سلطه پذیری در برابر ظلم می باشدو با عناوینی چون صلح و مثبت اندیشی ، آن را در اذهان عمومی جامعه نهادینه کرده اند .قانون جذب این رسالت را عهده دار شده و به خوبی آن را اجرا میکند .در کتاب راز به نقل از کارل یونگ با بیان اینکه اگر در برابر هرچیز مقاومت کنید بیشتر دوام می آورد.[33] به جنبش های ضد جنگ اشاره می کند و آن را موجب افزایش جنگ می داند "جک کانفیلد : جنبش ضد جنگ ، جنگ بیشتری تولید می کند جنبش ضد موادمخد ، مواد مخدر بیشتری تولید می کند علتش این است به آن چه که نمی خواهیم بیشتر توجه می کنیم" [34]
جک کانفیلد:مادر ترزا زنی بی کم و کاست بود او می گفت « من هرگز در راهپیمایی های ضد جنگ شرکت نمی کنم اگر برای صلح راهپیمایی داشتید مرا هم دعوت کنید او راز را درک می کرد[35]
هیل دوواکسین:بنابراین اگر شما ضد جنگ هستید به جای آن موافق صلح باشید اگر ضد گرسنگی هستید، موافق آن باشید که مردم چیزهای بیشتری برای خوردن پیدا کنند[36] به دشمن فکر نکن خبرهای بد را نبین.
استکبار غرب برای اینکه بتواند سلطه بر جهان داشته باشد وبه راحتی بتواند به جنگ های ظالمانه خود ادامه دهد بهترین ترفند سلطه بر ذهن انسان هاست قانون راز با در دست گرفتن اذهان اشخاص آنها را در خواب خوش تخیلات و آرزوهایشان فرو می برد
امام علی فرمود: «آرزو، سلطة شیاطین بر دلهای غافلان است[37].»
جایگاه خدا در قانون جذب
یکی از ویژگی های اندیشه اومانیستی کنار گذاشتن خدا و اصالت بخشیدن به توانایی های فردی می باشد درمکانیزم قانون جذب خدا هیچ جایگاهی ندارد . «تنها چیزی که به آن احتیاج دارید خودتان هستید و تواناییهایتان برای اندیشیدن و به وجود آوردن»[38] فیزیک کوانتوم می گوید: دنیا در اصل از اندیشه ساخته شده[39] در قانون جذب تنها حقیقتی که بر آن تکیه می شود ذهن آدمی است «ذهن الهی تنها حقیقتی است که وجود دارد. چارلز فیلمور» [40]
در فیلم راز و کتاب راز به نقل از جناب جیمز ری با اشاره به داستان علاءالدین و چراغ جادو ، خدا در جایگاه غلام مطیعی قرار می گیرد که وظیفه اش برآورده کردن خواسته های انسان ها می باشد[41]
فروکاهش کردن مفهوم خدا در حد انرژی در جای جای کتاب مشهود می باشد.«آنچه در مورد انرژی می دانیم از این قرار است نزد یک متخصص فیزیک کوانتوم بروید و از او بپرسید دنیا از چه چیز ساخته شده در جوابتان خواهد گفت از " انرژی" بسیار خوب انرژی را توصیف کنید خوب انرژی چیزی نیست را توصیف کردو یا از بین برد همیشه بوده و همیشه خواهد بود حالا به یک عالم روحانی مراجعه کنید و از او بپرسید عالم هستی را چه کسی خلق کرده است در جوابتان خواهد گفت خداوند بسیار خوب خداوند را توصیف کنید خداوند همیشه بوده و خواهد بود هرگز خلق نمی شود و هرگز از بین نمی رود همیشه بوده و همیشه خواهد بود همانطور که می بینید توصیف مشابهی است که از کلمات متفاوت برای بیان آن استفاده شده»[42]
«منبع عرضه واقعی میدان نامرئی است می توانید اسمش را عالم هستی ذهن متعالی یا پروردگار بگذارید[43]»
در قانون جذب حاجت و خواسته آدمی اصل می باشد نه منبع آن بر خلاف ادعیه که اصل خواندن خدا است سپس حاجت خواهی . یَا مُنْتَهَى رَغْبَتِی . وَ مُنْتَهَى مُنَایَ وَ غَایَةُ رَجَائِی
حامیان قانون جذب بادعای اینکه خدا عقب نشسته و تنها قانون را آفریده، بقیهاش با توست. از قانون جذب به عنوان بزرگترین و مطمئن ترین قانون اسم می برند[44]
در نگاه توحیدی خدا منشأ آفرینش ، قدرت و تدبیر عالم است ولی قانون جذب با اعتقاد به اینکه منشأ قدرت را ذهن می داند نقش خلقت را هم به ذهن می دهد «همه قدرت ها نشئت گرفته از درون است بنابرین تحت اختیار است رابرت کولیر»[45]
سؤالی که باید از مروّجان داخلی قانون جذب باید پرسید جایگاه دعا ، توسل در مقابل این قانون چه چیز می باشد
آرزو
یکی از ویژگی های انسان آرزوخواهی وی می باشد.به دلیل اینکه انسان ، ذاتا در جستجوى کمال مطلق می باشد . از این جهت آرزوهای او حد وحصری ندارد امام علی علیه السلام می فرماید: الأَمَلُ لا غایَةَ لَهُ آرزوها ، پایان ندارند
اگر آرزوها به درستی مدیریت شوند می تواند ، عامل پیشرفت و حرکت آدمی باشد . اگر آرزو از انسان گرفته شود ، جامعه بشر ، هیچ حرکتى به سوى تکامل نخواهد داشت از این رو ، پیامبر خدا ، آرزو را رحمتى مى داند که خداوند متعال به جامعه بشر ارزانى داشته است
رسول اللّه صلى الله علیه و آله :إنَّمَا الأَمَلُ رَحمَةٌ مِنَ اللّه ِ لاُِمَّتی ، لَولاَ الأَمَلُ ما أرضَعَت اُمٌّ وَلَدا ، ولا غَرَسَ غارِسٌ شَجَر پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :آرزو، در حقیقت، رحمتى از جانب خداوند براى امّت من است. اگر آرزو نبود ، هیچ مادرى فرزندى را شیر نمى داد و هیچ باغبانى ، نهالى نمى کاشت
قانون جذب به جای اینکه برای انسان برنامه ریزی زندگی یاد دهد و همت او را بارور کند نتیجه ای جز آمال پروری ندارد. قانون جذب مردم را در آرزوهای بی پایان دنیایی فرومیبرد و آرزوهای دنیایی را در عمیقترین لایههای ذهنی و احساسی آنها درونی میسازد. این وضعیت نوعی احساس کاذب خوشی و کامیابی را ایجاد میکند که نتایج و پیامدهایی تباه کنندهای دارد
آرزوها در سه گام به دست میآیند، نخست خواستن: «به دنیا فرمان بده.» [46] دوم باور: «باور داشته باش که به خواستهات رسیدهای.» [47]سوم: تجسم: «احساس کن که به خواستهات رسیدهای» [48] احساس به فکر نیرو میبخشد. دنیا حسی است و تنها با تصور نمیتوانی خواستهات را به دست آوری. «پس از همین حالا احساس خوبی داشته باش.» [49] تحقق آرزوها به نیرویی که به آنها میدهی بستگی دارد، پس هرگاه به اندازة کافی به افکار خود انرژی بدهی تحقق خواهد یافت.
آن چه که در آرزو مطرح است نامحدود بودن آرزوهاست و در این میان انسان با دستیابى بر آرزوهاى خود ، آرامش پیدا مى کند و اگر این آرزوها درست مدیریت نشود ، آرزومند ، سراب را آب مى پندارد و همه عمر ، در طلب سراب مى دود . مرگش فرا مى رسد ، امّا چیزى را مى خواهد که بدان، دست پیدا نمى کند و اگر به چیزى که خیال مى کرد در آرزوى آن است ، دست یافت ، مطلوب خود را در آن نمى بیند . لذا هیچ گاه در زندگى احساس راحتى و آرامش ندارد و به گفته امام على علیه السلام : مَن سَعى فی طَلَبِ السَّرابِ طالَ تَعَبُهُ وکَثُرَ عَطَشُهُ . امَن أمَّلَ الرِّىَّ مِنَ السَّرابِ خابَ أمَلُهُ وماتَ بِعَطَشِهِ هر که در طلب سراب بکوشد، زحمت او به درازا مى کشد و تشنگى اش افزون مى شود . هر که سیرابى از سراب را آرزو کند ، به آرزویش نمى رسد و از تشنگى مى میرد
به منظو مدیریت آرزو ها ، ابتدا باید دید که فطرت انسان در جستجوى چیست و آن گاه، آرزوهاى درست را از آرزوهاى نادرست جدا کرد . سپس با تمام توان براى رسیدن به آرزوهاى فطرى حقیقى و اجتناب از آرزوهاى کاذب کوشید.
خداوند متعال ، با دادن این خصوصیت فطرى به انسان ، در حقیقت ، آموزگارِ آرزومندان خویش است و گویا به انسان مى گوید : گم شده تو منم . مطلوب و مأمول حقیقى تو منم . تو مرا که کمال مطلق هستم ، مى خواهى و نمى دانى . همه آرزوها به من ختم مى شود و بدین جهت ، اهل معرفت به من عشق مى ورزند و نهایت آرزوهاى آنان ، بلکه بالاتر از آرزوى آنان منم . اگر با من پیوند برقرار کردى ، در دنیا و آخرت ، کامیاب خواهى شد در قرآن کریم آمده است :
مَّن کَانَ یُرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیَا فَعِندَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیَا و هر کس پاداش دنیا را بخواهد ، پاداش دنیا و آخرت ، نزد خداست هنگامى که انسان ، هدف نهایى زندگى و برترین آرزوها را تشخیص داد ، همه خواسته ها و آرمان هاى او در جهت رسیدن به این هدف قرار مى گیرد ؛ زیرا مى داند هر خواسته اى که در جهت این آرزوى بزرگ است ، درست و حق است و هر چه در جهت خلاف آن است ، نادرست و باطل است
الإمام علیّ علیه السلام :مَن یَکُن اللّه ُ أمَلَهُ ، یُدرِک غایَةَ الأَمَلِ وَالرَّجاءِکسى که خدا امید [و آرزوى] او باشد
درست است که آرزو ، نعمت است و سرمایه زندگى ؛ امّا اگر این سرمایه درست مصرف نشود ، همانند همه نعمت هاى دیگر الهى ، به نقمتْ تبدیل مى شود و موجب بدبختى و تیره روزى انسان مى گردد .
قانون جذب با آمال پروری و ایجاد احساس کاذب در وجود انسان ها آنها را در آرزوهای طول و دراز فرو می برد که زیان های جبران ناپذیری در زندگی وی وارد می سازد به همین جهت روایات ما به شدت از آرزوهای باطل و بیهوده و بی پایان نهی کرده اند[50] و پیامدهای آن را بیان کرده اند یکی از آثار آرزوی دراز کوتاهی در عمل می باشد الإمام علیّ علیه السلام :مَنِ اتَّسَعَ أمَلُهُ قَصُرَ عَمَلُهُ . در فیلم راز می گوید :کار فیزیکی در مکانیزم قانون جذب لازم نیست انجام دهی و اصل خواسته توست با این بیان انسان را از کار و تلاش دور می سازد
قانون خدا این است که به هر کس به اندازة خواسته و عملش نتیجه بدهد.
دومین پیامد آرزوهای طولانی فراموشی آخرت است الإمام علیّ علیه السلام :إنَّما أخافُ عَلَیکُم اثنَتَینِ: اِتِّباعَ الهَوى وطولَ الأَمَلِ، أمَّا اتِّباعُ الهَوى فَإِنَّهُ یَصُدُّ عَنِ الحَقِّ وأمّا طولُ الأَمَلِ فَیُنسِی الآخِرَةَ من بر شما از دو چیز مى ترسم: پیروى از هوس و آرزوىِ دراز؛ زیرا پیروىِ هوس ، از حق باز مى دارد و آرزوى دراز ، آخرت را از یاد مى بَرَد.
اگر براستی کسی با تمام اشتیاق چیزی از دنیا بخواهد و بکوشد، خداوند دست او را خالی باز نمیگرداند. اما نتیجهای جز دنیای پوچ و فانی نخواهد یافت. «مَنْ کانَ یریدُ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زینَتَها نُوَفِّ إِلَیهِمْ أَعْمالَهُمْ فیها وَ هُمْ فیها لا یبْخَسُونَ "أُولئِک الَّذینَ لَیسَ لَهُمْ فِی اْلآخِرَةِ إِلاَّ النّارُ وَ حَبِطَ ما صَنَعُوا فیها وَ باطِلٌ ما کانُوا یعْمَلُونَ [51]"
اما اهل ایمان و تقوا هیچ گاه نمیتوانند دنیا را با تمام اشتیاق بخواهند مگر اینکه آن را راه خدا و روزنهای بسوی محبوب خود بدانند و ببینند. به این ترتیب است که اهل ایمان دنیا را میخواهند با تمام شوق و عشقی که به خداوند دارند.
سومین اثر آرزوهای باطل و طولانی ازبین رفتن خرد آدمی می باشد الإمام علیّ علیه السلام :اِعلَموا عِبادَ اللّه أنَّ الأَمَلَ یُذهِبُ العَقلَ ، ویُکَذِّبُ الوَعدَ ، ویَحُثُّ عَلَى الغَفلَةِ ، ویورِثُ الحَسرَةَ ، فَأکذِبُوا الأَمَلَ ؛ فَإِنَّهُ غُرورٌ وإنَّ صاحِبَهُ مَأزورٌ:بدانید ، اى بندگان خدا که آرزو ، خِرد را مى بَرد، وعده را دروغ جلوه مى دهد، به غفلت مى کشانَد و حسرت به بار مى آورد. پس، آرزو را باور نکنید؛ زیرا که آن ، فریبنده است و آرزومند گنهکار .
چهارمین پیامد آرزوهای طولانی از بین رفتن بینش می شودالإمام علیّ علیه السلام :الأَمانِیُّ تُعمی أعیُنَ البَصائِرِ آرزوها، دیدگان بصیرت را کور مى کنند
از پیامدهای دیگر آرزوهای طولانی که قانون جذب بر محور آن سخن می گوید فراموشی امر یقینی مرگ است
امیرمؤمنان علیه السلام :الأَمَلُ یُنسِی الأَجَلَ آرزو، اَجَل را از یاد [انسان] مى بَرد.
از پیامدهای جبران ناپذیر دیگر آرزوهای طولانی سخت دلی و قساوت قلب می باشد از نجواهاى خداوند عز و جل با موسى علیه السلام این بود : یا موسى لا تُطَوِّل فِی الدُّنیا أملَکَ فَیَقسُوَ قَلبُکَ ، وَالقاسِی القَلبِ مِنّی بَعیدٌ اى موسى! در دنیا ، آرزوىِ دراز در سر مپروران ، که دلت سخت مى شود و سخت دل ، از من دور است
کوچک شمردن نعمت های الهی از دیگر آثار آرزو می باشد الإمام علیّ علیه السلام :تَجَنَّبُوا المُنى ؛ فَإِنَّها تَذهَبُ بِبَهجَةِ نِعَمِ اللّه ِ عِندَکُم ، وتُلزِمُ استِصغارَها لَدَیکُم وعَلى قِلَّةِ الشُّکرِ مِنکُم.
انسان با تخیل آرزوهای دراز به آرامش تخدیری دست پیدا می کند ولی اگر به این آرزوهایش نرسد چیزی جز تأسف حاصلش نخواهد شد عنه علیه السلام :حاصِلُ المُنَى الأَسَفُ ، وثَمَرَتُهُ التَّلَفُ.امام على علیه السلام حاصل آرزوها ، افسوس است و میوه اش ، تباهى
آثاری چون رنج بسیار[52] ، تباهی عمر[53] ، هلاکت و نابودی [54] ، مرگ ناگهانی [55] از دیگر پیامدهایی است که برای آرزوی طولانی در روایات وارد شده است
نتیجه
قانون جذب با ابهامات فراوانی مثل حدود ، قلمرو و برد این قانون ، عمومیت وشمولیت آن ، نداشتن پشتوانه قطعی علمی ، با تبلیغات وسیعی توانسته اهداف طراحان این نظریه را به خوبی پیاده کند اهدافی چون لذت گرایی ، تخیل اندیشی ، سلطه پذیری ، فراموشی آخرت ، دنیا گرایی ، ایجاد سبک زندگی مجازی . به همین جهت جای تعجب نیست که جنبش های نوپدید معنوی مثل کلیسای ساینتولوژی و اشخاصی چون وین دایر ، جی پی واسوانی ، کاترین پاندر و خیلی از این شخصیت ها از این نظریه حمایت کرده و آن را به عنوان اصل معنوی مطرح می کنند.
حال با مطرح کردن این نظریه در سطح کشور توسط حامیان این تئوری و نشر و توزیع بی سابقه این کتاب در سراسر کشور ، لازم است تا اندیشمندان و صاحب نظران هر یک از محورهای بحث را به چالش بکشند . و اندیشه های دینی مطرح شده را نه به عنوان مؤیدتراشی بلکه به دور از جانبداری یک طرفه روشن کنند. مباحثی چون مدیریت تفکر واندیشه ، مدیریت آرزوها ، مدیریت احساسات ( غم ها ، شادی ها ، هیجانات ) در منابع اسلامی به کرّات بحث شده است به طوری که مجال یکّه تازی را از این نظریه بگیرد به شرط آن که صاحب نظران دینی با استخراج این مباحث از منابع آیات و روایات ، بینش توحیدی و نظام ارزشهای اخلاقی را پیاده کنند.
منابع
1. قرآن کریم
2. بحارالانوار علامه مجلسی
3. غررالحکم
4. صحیفه سجاده
5. راز
6. فیلم راز
7. نقد و بررسی تئوری راز مظاهری سیف
--------------------------------------------------------------------------------
[1] The Secret
[2] law of attraction
[3] Rhonda Byrne
[4] رازص 20
[5] مظاهری قانون جذب . تاریخ تمدن ج1.ص79
[6] راز،ص22
Humanism[7]
[8] راز ص 39
[9] فیلم راز
[10] راز ص 141
[11] غررالحکم ص : 312
[12] راز ص 21
[13] بحار ج 72 ص 260
[14] بحارالانوار ج 82 ص 132
[15] بحارالأنوار ج : 70 ص : 158
[16] راز ص 21
[17]راز ص 30
[18] رازص 34
[19] رازص 128
[20] الصحیفة الثانیة السجادیة، ص 177 ـ 175، دعاؤه فی طلب المعیشة
[21] زخرف 33
[22] بحارالأنوار ج : 74 ص : 166
[23] غررالحکم ص : 315
[24] غررالحکم ص : 448
[25] سوره علق آیه 6و 7
[26] بحارالأنوار ج : 75 ص : 369
[27] راز ص 190
[28] راز ص 127
[29] غررالحکم ص : 315
[30] راز ص 190
[31] بقره 216
[32] راز ص 190
[33] راز ص 156
[34] راز ص 156
[35] راز ص 157
[36] راز ص 159
[37] غرر الحکم، ص1828
[38] راز ص 78
[39] راز ص 173
[40] راز ص 174
[41] راز ص 65و 66
[42] راز ص 171
[43] راز ص 176
[44] چارلز هانل کتاب راز ص 27
[45] راز ص 177
[46] راز ص 57
[47] راز ص 58
[48] راز ص 62
[49] راز ص 64
[50] عنه صلى الله علیه و آله :عِبادَ اللّه ِ ! إنَّکُم فی دارِ أمَلٍ ، بَینَ حَیاةٍ وأجَلٍ ، وصِحَّةٍ وعِلَلٍ ، دارِ زَوالٍ و تَقَلُّبِ أحوالٍ ، جُعِلَت سَبَبا لِلاِرتِحالِ ، فَرَحِمَ اللّه ُ امرَأً قَصَّرَ مِن أمَلِهِ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :اى بندگان خدا! شما در سراىِ آرزو به سر مى برید، میان زندگى و مرگ، و تن درستى و بیمارى ها ؛ در سراىِ ناپایدارى و دگرگونى حالات ؛ سرایى که براى کوچیدن ، خلق شده است. پس، رحمت خدا بر آن کس باد که آرزویش را کوتاه سازد
[51] سوره هود 16و15
[52] الإمام علیّ علیه السلام :مَن تَبِعَ مُناهُ کَثُرَ عَناؤُهُ
[53] الإمام علیّ علیه السلام :ضِیاعُ العُمُرِ بَینَ الآمالِ وَالمُنى
[54] عنه صلى الله علیه و آله :إیّاکُم وَالتَّسویفَ وطولَ الأَمَلِ ؛ فَإِنَّهُ کانَ سَبَبا لِهَلاکِ الاُمَمِ
[55] عنه علیه السلام :مَن جَرى فی عِنانِ أمَلِهِ عَثَرَ بِأَجَلِهِ